2ème des douze actes du corps d’émanation suprême du Bouddha
L’entrée dans la matrice
Dans la région centrale du monde du Jambu, quand la longévité fut de cent ans,
Il entra dans la matrice de Mayadevi ; Son père était de lignage royal.
Il vit que que le continent du Jambu était bien supérieur aux trois autres continents habités par les hommes ; lorsque la durée de vie y atteint quatre-vingt mille ans, l’abondance des jouissances est telle que tout accablement devient difficile. En revanche, si la longévité y est inférieure à cent ans, les cinq dégénérescences se répandent et la disponibilité vient à manquer. C’est donc lorsque ces inconvénients n’existent pas et que la durée de vie est de cent ans, qu’il devient plus aisé de discipliner les êtres.
Il vit que l’Inde dans sa position centrale se dégraderait moins que les autres contrées dans l’âge de conflits.
Il vit qu’en ce monde on honorait tantôt la lignée royale, tantôt celle des brahmanes, et que la lignée royale faisait alors l’objet de tous les honneurs.
Il vit que son père serait le roi Shuddhodana, descendant de la lignée royale du monarque universel Sammitiya -dont le clan s’ornait des soixante-quatre excellences-, et que sa mère serait Mahamayadevi, parée des trente-deux qualités de la femme [qui enfante un Bouddha].
Ayant vu cela, il entra dans le flanc droit de sa mère sous la forme d’un éléphanteau blanc à six défenses alors qu’elle observait les préceptes de restauration. Dans la matrice, en un palais de santal à plusieurs niveaux, [sous la forme d’un] enfant de six mois habillé, il séjourna assis, jambes croisées, se nourrissant du nectar riche et succulent du trichiliocosme offert par le grand dieu Brahma, qui fit croître son corps.
Les quatre visions indiquées plus haut sont celles du continent, de l’époque, de la contrée et du lignage. Les cinq visions telles qu’elles sont décrites dans les textes et les récits sont celles du lignage royal, de la contrée centrale, de la période où la longévité est de cent ans, de la famille du clan des Shakyas, et d’une mère susceptible de porter un bodhisattva en son sein pendant dix mois. Les cinq dégénérescences sont celles de la longévité, de l’époque, des vues, des êtres et des passions.
Aussi, la dégradation de la durée de vie et de l’époque engendre le déclin de la vitalité et des biens ; celle des passions et des vues provoque le déclin des vertus, tandis que la déchéance des vivants entraîne une détérioration physique accompagnée d’une dégradation de la santé, de la vitalité, de l’intelligence, de l’enthousiasme et de la stabilité méditative.
Extrait de l’Encyclopédie des connaissance de Jamgön Kongtrul
Livre 2 – Chapitre 3
Traduit du tibétain par Tchamé Dawa – Eussel Longyé en 2012, pour le bien de tous les êtres.
Toute erreur ou approximation lui revient !
།འཛམ་གླིང་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པར་ཡུལ་དབུས་སུ།
།རྒྱལ་རིགས་ཡབ་དང་སྒྱུ་འཕྲུལ་ལྷུམས་སུ་ཞུགས།
།དེའང་མིའི་གླིང་གཞན་གསུམ་ལས་ཁྱད་པར་དུ་འཕགས་པ་ཛམྦུའི་གླིང་། ཚེ་ལོ་བརྒྱད་ཁྲི་པ་ཡན་ཆད་ལོངས་སྤྱོད་ཀྱི་འབྱོར་བ་ཆེ་བས་ཡིད་འབྱུང་བར་དཀའ་ཞིང་། ལོ་བརྒྱ་པ་མན་ཆད་ཀྱང་སྙིགས་མ་ལྔ་ཧ་ཅང་བདོ་བས་མི་ཁོམ་པར་སྣང་བས་དེ་དག་གི་སྐྱོན་མེད་པས་སྐྱེ་དགུ་གདུལ་སླ་བར་གྱུར་པའི་དུས་ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པ། རྩོད་དུས་ལ་ལྟོས་ཏེ་ཡུལ་གྱི་སྐྱོན་གྱི་ཆ་ནས་སྨད་དུ་མེད་པ་དབུས་འགྱུར་འཆང་གི་ཡུལ། འཇིག་རྟེན་འདིར་རེས་འགའ་རྒྱལ་རིགས་དང་རེས་འགའ་བྲམ་ཟེའི་རིགས་གཙོ་བོར་བཀུར་བ་ལས་ད་ལྟ་རྒྱལ་རིགས་བཀུར་བས་མང་བཀུར་གྱི་རྒྱལ་བརྒྱུད་རིགས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ཡོན་ཏན་དྲུག་ཅུ་རྩ་བཞིས་བརྒྱན་པ་ཡབ་རྒྱལ་པོ་ཟས་གཙང་མ་དང་། ཡུམ་ཡང་བུད་མེད་ཀྱི་ཡོན་ཏན་སུམ་ཅུ་རྩ་གཉིས་ཀྱིས་བརྒྱན་པ་ལྷ་མོ་སྒྱུ་འཕྲུལ་ཆེན་མོ་ལ་གཟིགས་ནས། གླང་པོ་ཆེའི་ཕྲུག་གུ་ཐལ་ཀར་མཆེ་བ་དྲུག་པའི་ཚུལ་གྱིས་ཡུམ་གསོ་སྦྱོང་བླངས་པའི་གློ་གཡས་པར་ཞུགས་ནས་ལྷུམས་སུ་ཙནྡན་གྱི་ཁང་བུ་བརྩེགས་པར་བྱིས་པ་ཟླ་དྲུག་ལོན་པའི་ཚད་ཙམ་པ་ན་བཟའ་དང་བཅས་པ་སྐྱིལ་མོ་ཀྲུང་གིས་བཞུགས་ཏེ་སྟོང་གསུམ་གྱི་ཟིལ་དངར་རོ་བཅུད་ཚངས་པ་ཆེན་པོས་ཕུལ་བ་བཞེས་ནས་སྐུ་ལུས་བརྟས་པར་མཛད་དོ། །དེ་ལ་གཟིགས་པ་བཞི་ནི། གླིང་དང་དུས་དང་ཡུལ་དང་རིགས་ཏེ་གོང་དུ་སྨོས་པ་ལྟར་ལ། གཟིགས་པ་ལྔ་ནི། རྒྱལ་རིགས་དང་། ཡུལ་དབུས་དང་། ཚེ་ལོ་བརྒྱ་པའི་དུས། ཤཱཀྱའི་རིགས་བརྒྱུད། བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའ་ཟླ་བ་བཅུར་ལྷུམས་སུ་འཛིན་པར་ནུས་པའི་ཡུམ་སྟེ་ལྔ་ལ་གཟིགས་པ་ལུང་དང་མངོན་འབྱུང་ནས་གསུངས་ཤིང་། སྙིགས་མ་ལྔ་ནི། ཚེ་དང་། དུས་དང་། ལྟ་བ་དང་། སེམས་ཅན་དང་། ཉོན་མོངས་པའོ། །དེ་ཡང་ཚེའི་སྙིགས་མ་དང་དུས་ཀྱི་སྙིགས་མས་སྲོག་དང་ཡོ་བྱད་རྒུད་པར་བྱེད། ཉོན་མོངས་པ་དང་ལྟ་བའི་སྙིགས་མས་དགེ་བའི་ཕྱོགས་རྒུད་པར་བྱེད། སེམས་ཅན་གྱི་སྙིགས་མས་གཟུགས་རྒུད་པར་བྱེད་ཅིང་། གཞན་ཡང་ནད་མེད་པ་དང་། སྟོབས་དང་། བློ་དང་། བརྩོན་འགྲུས་དང་། བསམ་གཏན་ཉམས་པར་བྱེད་པའོ།